نصب دوربین مداربسته تحت شبکه IP: راهنمای ساده و عملی با ۱۰ دوربین و NVR
نصب دوربین مداربسته تحت شبکه؟
وقتی وارد کار دوربینهای IP یا NVR میشی، تقریباً همهچیز به شبکه وابسته است.
اگر شبکه درست کار نکنه، تصویر نمیاد، صدا قطع میشه یا ارتباط از راه دور برقرار نمیشه.
پس قبل از اینکه سراغ تنظیمات NVR یا IP برید، باید بدونید شبکه دقیقاً چیه و چطور کار میکنه.
شبکه یعنی چی؟
خیلی ساده بخوایم بگم:
شبکه یعنی وصل کردن چند دستگاه به هم برای انتقال اطلاعات.
حالا این دستگاهها میتونن:
چند دوربین مداربسته IP
یک NVR
یک مودم یا سوئیچ
یا حتی لپتاپ و موبایل باشن.
هدف نهایی شبکه در پروژههای دوربین مداربسته IP اینه که تصویر و اطلاعات از دوربین به دستگاه ضبط یا موبایل کاربر منتقل بشه.
یعنی هر جا گفتید “تصویر از اینجا بره اونجا” در واقع با شبکه سروکار دارید.
اگر برای اولین بار وارد سایت ما شدهاید، پیشنهاد میکنیم از صفحه نخست دیدن کنید تا با خدمات نصب و راهاندازی دوربین مداربسته ما آشنا شوید.
اگر هنوز نمیدانید تفاوت NVR و DVR در سیستمهای مداربسته چیست، حتماً این مقاله را بخوانید تا انتخاب درستی بین سیستم تحت شبکه و آنالوگ داشته باشید.
مثال واقعی از شبکه در پروژه دوربین مداربسته تحت شبکه
فرض کن داری در یک مغازه 4 تا دوربین مداربسته IP نصب میکنید.
ساختار کار به این شکله
هر دوربین با کابل شبکه (CAT6) میره به یک سوئیچ PoE.
سوئیچ به NVR وصله.
NVR هم با کابل به مودم اینترنت وصل میشه.(مهمولا در پروژهای کوچیک مثل کارگاه استفاده از مودم فقط برای انتقال تصویر است اگر نداشت باشید نمیتونید انتقال تصویر انجام بدید)
از موبایل یا لپتاپ کاربر، از طریق اینترنت وارد NVR میشی و تصویر زنده رو میبینید.
به همین راحتی تو یه شبکه کامل محلی (LAN) ساختید.
در این شبکه، دادهها از دوربین تا NVR حرکت میکنن، بعد از طریق مودم (روتر) به اینترنت میرن و به موبایل میرسن.
هر شبکه از چند بخش ساخته میشه:
برای اینکه بهتر درک کنیم که یک شبکه از چه بخش های ساخته شده میتوانیم شبکه را به یک جاده تشبیه کنیم.
| بخش شبکه | مثال واقعی | نقش در سیستم دوربین |
|---|---|---|
| مسیر ارتباط (کابل شبکه یا وایفای) | جاده | راه انتقال تصویر و دیتا |
| سوئیچ (Switch) | چهارراه | دادهها رو بین مسیرهای مختلف پخش میکنه |
| روتر یا مودم (Router) | پلیس راه یا گمرک | تعیین میکنه دادهها به کجا برن |
| دوربین یا NVR | ماشین | حامل اطلاعات تصویری |
| IP Address | پلاک خودرو | شناسنامه دستگاه در شبکه |
| پروتکلها (مثل TCP/IP) | قوانین رانندگی | تعیین میکنن تبادل داده چطور انجام بشه |
چرا IP در شبکه اینقدر مهمه؟
IP در شبکه مثل پلاک ماشین روی جادهست.
هر دستگاه (دوربین، NVR، لپتاپ) باید یه IP منحصربهفرد داشته باشه تا بقیه بدونن اطلاعات رو به کجا بفرستن.
مثلاً:
دوربین ۱ → 192.168.1.101
دوربین ۲ → 192.168.1.102
NVR → 192.168.1.200
Gateway (مودم) → 192.168.1.1
اگه دو تا دستگاه IP یکسان داشته باشن، یعنی دو تا ماشین با یه پلاک روی جاده باشن → تصادف حتمیه!
نتیجه: تصویر نمیاد، شبکه قفل میکنه یا ناپایدار میشه.
ارتباط بین دستگاهها چجوری کار میکنه؟
وقتی تصویر از دوربین به NVR میرسه، دادهها به شکل بستههای کوچک (Packet) در شبکه حرکت میکنن.
هر پکت آدرس فرستنده (IP دوربین) و گیرنده (IP NVR) رو داره.
سوئیچ این پکتها رو مثل چراغ راهنمایی مدیریت میکنه و هر بسته رو میفرسته سمت دستگاه درست.
اگر شبکه ضعیف باشه یا کابل بد باشه → بستهها گم میشن → تصویر قطع میشه یا فریز میکنه.
نقش شبکه در انتقال تصویر از راه دور
وقتی میخوای از خونه یا موبایل تصویر دوربین محل کارت رو ببینی، در واقع داری از شبکه WAN (شبکه گسترده) استفاده میکنی.
در این حالت، NVR از طریق اینترنت با سرور P2P یا IP استاتیک در ارتباطه و تصاویر رو به دستگاهت میفرسته.
نکته:اگر انتقال تصویر قطع شد ولی داخل شبکه محلی تصویر داری، یعنی مشکل از اینترنت یا روتره، نه از خود دوربینها.
چرا کیفیت کابل شبکه مهمه؟
شبکه درست، از کابل درست شروع میشه.
اگه کابل بیکیفیت یا غیراستاندارد استفاده کنید:
تصویر پرش پیدا میکنه
PoE درست برق نمیرسونه
یا حتی ارتباط قطع میشه
پیشنهاد حرفهای نصابها:
برای طول زیر ۷۰ متر → CAT6 با مغزی مس خالص
بالای ۷۰ متر یا نویز بالا → CAT6a یا فیبر نوری
کابلهای CCA (آلومینیوم روکش مس) استفاده نکن، چون جریان PoE رو درست عبور نمیدن.
ابزارهایی که هر نصاب باید برای تست شبکه داشته باشه
LAN Tester: برای چککردن سیمبندی و قطعی کابل.
PoE Tester: برای اندازهگیری ولتاژ خروجی پورتها.
Laptop یا موبایل با نرمافزار ONVIF Device Manager: برای پیدا کردن IP دوربینها.
دستگاه Ping Tester یا نرمافزار Ping: برای بررسی ارتباط IP.
خلاصه نکات طلایی (برای نصب واقعی)
هر دستگاه در شبکه باید IP مخصوص خودش رو داشته باشه.
از سوئیچ PoE معتبر استفاده کن تا برق و دیتا رو همزمان بده.
کابل کوتاهتر، تصویر پایدارتر.
برای پروژههای بزرگ، نقشه IP بنویس و نگه دار.
اگه تصویر از دور خارج میپره، اول پینگ بگیر → اگر پینگ نداره، مشکل شبکهست نه دوربین.
نتیجهگیری: شبکه قلب سیستم دوربین مداربسته IP است
همونطور که خون در بدن میچرخه، داده هم از طریق شبکه بین دستگاهها حرکت میکنه.
اگر شبکه سالم باشه، تصویر شفاف، ضبط پایدار و دسترسی از راه دور بدون قطعی خواهید داشت.
اما اگه شبکه ایراد داشته باشه، بهترین دوربین هم کارایی نداره.
پس اولین قدم برای یک نصاب حرفهای، درک شبکه و شناخت اجزای اونه — نه فقط وصل کردن کابلها.
انواع شبکه و کاربرد آنها در سیستمهای دوربین مداربسته تحت شبکه
وقتی از نصب دوربین مداربسته IP صحبت میکنیم، منظور ما فقط وصل کردن چند کابل نیست.
پشت صحنهٔ این سیستم، چیزی وجود دارد به نام شبکه (Network) که انواع مختلفی دارد و هرکدام برای موقعیت خاصی مناسب هستند.
در این بخش یاد میگیرید:
چند نوع شبکه داریم
هر شبکه در چه پروژههایی استفاده میشود
کدام نوع برای دوربینهای IP بهتر است
۱. شبکه LAN (Local Area Network) — شبکه محلی
LAN یعنی شبکهای در یک محدوده کوچک، مثلاً داخل یک مغازه، خانه، شرکت یا کارخانه.
ویژگیهای LAN:
محدوده: حداکثر تا چند صد متر
سرعت: بسیار بالا (معمولاً 100Mbps تا 1Gbps)
اتصال: با کابل شبکه یا وایفای
تعداد دستگاهها: محدود
کاربرد LAN در دوربین مداربسته IP:
در اکثر پروژههای نصب دوبین مداربسته تحت شبکه، ما از LAN استفاده میکنیم.
دلیلش هم ساده است: همه دستگاهها در یک محیط هستند و میخواهیم تصویر بین دوربینها و NVR بهصورت مستقیم و سریع رد و بدل شود.
مثال کاربردی:
فرض کنید در یک فروشگاه داری ۸ عدد دوربین IP نصب میکنید:
همه دوربینها به یک سوئیچ PoE وصل میشوند.
سوئیچ به NVR متصل است.
در نهایت NVR به لپتاپ یا موبایل متصل میشود.
اینجا همه دستگاهها در یک شبکه محلی (LAN) کار میکنند.
مزیتش؟
تصویر بدون تأخیر، پایداری بالا، و بدون نیاز به اینترنت.
۲. شبکه WAN (Wide Area Network) — شبکه گسترده
WAN یعنی شبکهای که فاصله بین دو یا چند LAN را پوشش میدهد.
در واقع WAN، چند شبکه محلی را به هم وصل میکند، معمولاً از طریق اینترنت.
ویژگیهای WAN:
محدوده: بسیار وسیع (در حد شهر یا کشور)
نیاز به روتر یا مودم
سرعت پایینتر از LAN
برای ارتباط بین نقاط دور
کاربرد WAN در دوربین مداربسته IP:
WAN زمانی کاربرد دارد که بخواهی:
از راه دور (مثلاً از خانه) تصاویر دوربین محل کارت را ببینید.
چند ساختمان را با هم در یک سیستم نظارتی مشترک نگه دارید.
در این حالت، دستگاه NVR از طریق اینترنت (WAN) با سرور ابری یا اپلیکیشن موبایل در ارتباط است.
نکته فنی:
وقتی از WAN استفاده میکنید، معمولاً باید یکی از این دو کار را انجام دهید:
تنظیم IP استاتیک برای NVR
یا استفاده از سرویس P2P (مثل Cloud Hikvision یا Dahua)
۳. شبکه MAN (Metropolitan Area Network) — شبکه شهری
MAN نوعی شبکه بین LAN و WAN است.
محدوده آن معمولاً به اندازه یک شهر است (مثل ارتباط بین چند شعبه یک سازمان یا چند کارخانه در مناطق مختلف شهر).
ویژگیهای MAN:
محدوده متوسط (مثلاً بین چند منطقه شهری)
معمولاً با فیبر نوری یا لینک وایرلس
پهنای باند بالا
کاربرد MAN در دوربین مداربسته IP:
در پروژههای بزرگ شهری مثل:
دوربینهای نظارتی پلیس
دوربینهای ترافیکی
پارکها و پلها
از شبکه MAN استفاده میشود.
در این حالت، تصاویر چندین NVR از نقاط مختلف شهر، به یک مرکز کنترل منتقل میشوند.
۴. شبکه PAN (Personal Area Network) — شبکه شخصی
PAN کوچکترین نوع شبکه است و معمولاً برای ارتباط بین دستگاههای شخصی استفاده میشود.
ویژگیهای PAN:
محدوده: فقط چند متر
اتصال: بلوتوث، وایفای دایرکت، کابل USB
مثال: ارتباط موبایل با لپتاپ یا پرینتر
کاربرد PAN در دوربین مداربسته:
در سیستمهای دوربین معمولاً مستقیم از PAN استفاده نمیکنیم،
اما در برخی دوربینهای وایفای خانگی (Wi-Fi Camera) این نوع شبکه بهطور موقت در مرحله تنظیم اولیه استفاده میشود.
مثلاً وقتی با گوشی به وایفای دوربین وصل میشی تا اون رو به مودم معرفی کنی — اون در واقع یه شبکه PAN موقته.
مقایسه انواع شبکهها در یک نگاه
| نوع شبکه | محدوده پوشش | نیاز به اینترنت | سرعت | کاربرد در دوربین مداربسته |
|---|---|---|---|---|
| LAN | محلی (درون یک ساختمان) | ندارد | بسیار بالا | نصبهای معمولی و خانگی |
| WAN | بسیار وسیع (بین شهرها) | دارد | متوسط | انتقال تصویر از راه دور |
| MAN | سطح شهری | دارد | بالا | پروژههای سازمانی و شهری |
| PAN | شخصی (چند متر) | ندارد | پایین | اتصال موقت موبایل یا وایفای دوربین |
نکات طلایی برای نصابها:
همیشه نصب اولیه را در شبکه LAN انجام بده تا پایداری سیستم را تست کنید.
وقتی میخواهید از راه دور تصویر بگیرید، فقط در WAN تنظیم کنید.
اگر پروژه چند ساختمانی دارید، از MAN یا لینک وایرلس نقطه به نقطه استفاده کنید.
هر شبکه IP متفاوت خودش را دارد؛ از تداخل IP بین LAN و WAN جلوگیری کنید.
نتیجهگیری
دانستن تفاوت بین LAN، WAN، MAN و PAN به تو کمک میکند که برای هر پروژه، بهترین روش ارتباطی را انتخاب کنید.
برای پروژههای خانگی یا فروشگاهی، شبکه LAN کاملاً کافی است.
اما برای کارخانهها، سازمانها و سیستمهای چندشعبهای، باید به سراغ WAN یا MAN رفت.
شبکه مناسب = تصویر پایدار + انتقال مطمئن + نصب حرفهای
توپولوژی شبکه چیست و انواع توپولوژی؟
قبل از اینکه حتی یک کابل شبکه بکشید، باید بدونید قراره دستگاهها چطور به هم وصل بشن.
چیدمان و نحوه اتصال دستگاهها در شبکه به شکل فنی «توپولوژی (Topology)» نامیده میشه.
به زبان ساده:
توپولوژی یعنی نقشه ارتباط دستگاهها با یکدیگر در شبکه.
در سیستمهای دوربین مداربسته، انتخاب توپولوژی مناسب یعنی:
نصب تمیزتر
سرعت بالاتر
خطای کمتر
و نگهداری آسانتر
توپولوژی شبکه چیست؟
توپولوژی در واقع «نقشهٔ فیزیکی یا منطقی شبکه» است.
دو نوع توپولوژی داریم:
توپولوژی فیزیکی → یعنی نحوه اتصال واقعی کابلها و دستگاهها (مثل نقشه سیمکشی).
توپولوژی منطقی → یعنی مسیر عبور دادهها در داخل شبکه (ممکن است با فیزیکی متفاوت باشد).
در نصب دوربین مداربسته، معمولاً ما با توپولوژی فیزیکی سروکار داریم، چون باید بدانیم کابلها کجا بروند و به چه ترتیبی وصل شوند.
انواع توپولوژیهای شبکه
در ادامه همهٔ توپولوژیهای مهم را با توضیح، مزایا، معایب و کاربرد در دوربینهای مداربسته میبینید.
1. توپولوژی ستارهای (Star Topology)
این رایجترین و بهترین توپولوژی برای نصب دوربین مداربسته است.
در این حالت، همهٔ دستگاهها (دوربینها) به یک نقطه مرکزی (مثلاً سوئیچ شبکه یا NVR) وصل میشوند.
مثال:
اگر در یک فروشگاه ۸ دوربین داری، هر کابل شبکه مستقیم از هر دوربین میآید و وارد سوئیچ میشود، سپس سوئیچ به NVR وصل است.
مزایا:
نصب و عیبیابی راحت
اگر یک کابل قطع شود، بقیه دوربینها بدون مشکل کار میکنند
قابل گسترش است (میتوانی هر وقت بخواهید دوربین اضافه کنید)
معایب:
به کابل بیشتر نیاز دارد
اگر سوئیچ مرکزی خراب شود، کل شبکه از کار میافتد
کاربرد:
تقریباً در ۹۰٪ پروژههای دوربین IP از توپولوژی ستارهای استفاده میشود.
2. توپولوژی باس (Bus Topology)
در این نوع شبکه، همه دستگاهها به یک کابل اصلی متصل میشوند.
مثل این است که یک «شاهکابل» داری و هر دستگاه از آن منشعب میشود.
مثال:
قدیمتر در شبکههای آنالوگ از این روش استفاده میشد (مثل کابل کواکسیال RG59 که چند دوربین پشت سر هم به DVR وصل میشدند).
مزایا:
نیاز به کابل کمتر
راهاندازی سریع
معایب:
اگر کابل اصلی قطع شود، کل سیستم از کار میافتد
عیبیابی سخت است
در شبکههای IP تقریباً منسوخ شده
کاربرد:
تنها در پروژههای کوچک موقت یا تستی ممکن است از باس استفاده شود.
3. توپولوژی حلقهای (Ring Topology)
در توپولوژی حلقهای، دستگاهها به صورت دایرهوار به هم وصل میشوند؛
یعنی هر دستگاه فقط با دو دستگاه دیگر در ارتباط است — یکی قبل و یکی بعد از خودش.
دادهها در جهت خاصی (مثلاً ساعتگرد) بین دستگاهها گردش میکند.
مزایا:
مصرف کابل کمتر از ستارهای
اگر از Ring Managed Switch استفاده شود، میتواند مسیر جایگزین بدهد (Redundancy)
معایب:
اگر یکی از گرهها (دستگاهها) از کار بیفتد، ممکن است کل شبکه قطع شود
پیکربندی پیچیدهتر دارد
کاربرد:
در پروژههای صنعتی بزرگ یا شبکههای شهری با فیبر نوری استفاده میشود.
مثلاً در پروژههای شهرداری یا ترافیکی که چندین تقاطع با هم در ارتباطاند.
4. توپولوژی مش (Mesh Topology)
در این نوع شبکه، هر دستگاه تقریباً با همه دستگاههای دیگر در ارتباط است.
بنابراین چند مسیر برای ارسال داده وجود دارد و اگر یکی قطع شود، بقیه مسیرها کار میکنند.
مزایا:
بسیار پایدار و قابل اعتماد
هیچ نقطه خرابی واحد (Single Point of Failure) ندارد
معایب:
هزینه کابلکشی بسیار بالا
تنظیمات پیچیده
مناسب شبکههای کوچک نیست
کاربرد:
در سیستمهای حیاتی و امنیتی خاص، مثل پادگانها، مراکز نظامی یا دیتا سنترها.
5. توپولوژی ترکیبی (Hybrid Topology)
ترکیبی از چند توپولوژی دیگر است.
مثلاً شبکهای داشته باشی که چند بخش آن ستارهای است ولی بین آنها با باس یا حلقه ارتباط برقرار شده.
مزایا:
انعطافپذیری بالا
مناسب پروژههای بزرگ چندبخشی
معایب:
طراحی و نگهداری سختتر
نیاز به تجهیزات مدیریت شبکه قوی
کاربرد:
در پروژههای چند ساختمانی یا چند طبقه (مثل بیمارستانها، دانشگاهها، سازمانها) استفاده میشود.
مقایسه انواع توپولوژیها
| نوع توپولوژی | کابل مورد نیاز | پایداری | هزینه | کاربرد در دوربین مداربسته |
|---|---|---|---|---|
| ستارهای | زیاد | بالا | متوسط | پروژههای معمولی و حرفهای |
| باس | کم | پایین | کم | پروژههای ساده یا قدیمی |
| حلقهای | متوسط | بالا (در مدلهای Ring Managed) | بالا | پروژههای صنعتی |
| مش | زیاد | بسیار بالا | خیلی زیاد | پروژههای حساس و خاص |
| ترکیبی | متغیر | بالا | بالا | پروژههای سازمانی و گسترده |
جمعبندی برای نصابها
همیشه در پروژههای معمولی از توپولوژی ستارهای استفاده کنید.
اگر پروژه بزرگ است، از ترکیب چند توپولوژی (مثلاً ستارهای + حلقهای) استفاده کنید.
توپولوژی درست یعنی نصب اصولی، کاهش نویز، و راحتی در نگهداری.
قبل از کابلکشی، حتماً نقشه توپولوژی را روی کاغذ طراحی کنید تا تداخل IP یا قطعی شبکه نداشته باشید.
آموزش IP و شبکه برای دوربین مداربسته تحت شبکه
۱. IP چیست و چه کاربردی دارد؟
IP (Internet Protocol) یعنی نشانی شبکهای دستگاهها. هر دستگاه در شبکه (دوربین، NVR، کامپیوتر، رادیو) باید یک IP داشته باشد تا قابل شناسایی و ارتباط باشد.
مثال واقعی: دوربین تحت شبکه بدون IP، مثل کسی است که در یک ساختمان بدون شماره واحد زندگی میکند؛ هیچ دستگاه دیگری نمیتواند آن را پیدا کند.
کاربرد: شناسایی، مسیریابی و ارتباط دستگاهها در شبکه.
۲. انواع IP
IP نسخه ۴ – IPv4
قدیمیترین و رایجترین استاندارد.
طول: 32 بیت.
فرمت: 4 عدد 0 تا 255، جدا شده با نقطه، مثال: 192.168.1.10.
تعداد کل آدرسها: 4,294,967,296.
IP نسخه ۶ – IPv6
برای رفع محدودیت تعداد IP در IPv4.
طول: 128 بیت.
فرمت: 8 بخش 16 بیتی با جداکننده :، مثال: 2001:0db8:85a3:0000:0000:8a2e:0370:7334.
تعداد کل آدرسها: بسیار زیاد (تقریباً بینهایت برای همه دستگاهها).
۳. کلاسهای IPv4
IPv4 به کلاسهای A، B، C، D و E تقسیم میشود:
| کلاس | رنج شروع | رنج پایان | تعداد هاست |
|---|---|---|---|
| A | 0.0.0.0 | 127.255.255.255 | 16,777,214 |
| B | 128.0.0.0 | 191.255.255.255 | 65,534 |
| C | 192.0.0.0 | 223.255.255.255 | 254 |
| D | 224.0.0.0 | 239.255.255.255 | multicast |
| E | 240.0.0.0 | 255.255.255.255 | experimental |
مثال برای دوربین مداربسته:
اگر شبکه کوچک دارید، معمولاً از کلاس C استفاده میکنید، چون تعداد هاست (254) کافی است.
۴. کلاسهای IPv6
IPv6 خیلی سادهتر است چون فضای آدرس بسیار بزرگ است:
Unicast: یک دستگاه واحد
Multicast: گروهی از دستگاهها
Anycast: ارسال به نزدیکترین دستگاه از گروه
۵. Subnet Mask چیست و چه کاربردی دارد؟
Subnet Mask تعیین میکند که یک IP متعلق به کدام شبکه است و کدام بخش مربوط به هاستهاست.
مثال: 255.255.255.0 یا /24
/24 یعنی 24 بیت اول برای شبکه و 8 بیت آخر برای هاستها.
نحوه استفاده:
IP: 192.168.1.10
Subnet Mask: 255.255.255.0 یا /24
شبکه: 192.168.1.0
Broadcast: 192.168.1.255
IP قابل استفاده برای هاست: 192.168.1.1 تا 192.168.1.254
نکته: IP اول شبکه (مثلاً 192.168.1.0) و IP آخر (192.168.1.255) قابل استفاده نیستند.
۶. Broadcast چیست و کاربردش
Broadcast یعنی آدرس ارسال به تمام دستگاههای شبکه.
مثال: وقتی دوربین میخواهد NVR را پیدا کند، از Broadcast استفاده میکند.
آدرس Broadcast در Subnet /24: 192.168.1.255
۷. چگونه بفهمیمIP متعلق به کدام کلاس است؟
فرمول سریع:
کلاس A: 0–127
کلاس B: 128–191
کلاس C: 192–223
مثال: 192.168.1.10 → کلاس C
۸. تقسیم کلاس C به زیرشبکهها
فرض کنید کلاس C: 192.168.1.0/24 و میخواهیم به 10 شبکه کوچک تقسیم کنیم:
نیاز به 10 شبکه → حداقل 4 بیت برای شبکه جدید
Subnet Mask جدید: 255.255.255.240 یا /28
تعداد IP قابل استفاده در هر شبکه: 14
IP ها برای شبکه ۱: 192.168.1.1 – 192.168.1.14
شبکه ۲: 192.168.1.17 – 192.168.1.30
و همینطور ادامه دارد.
توجه: IP اول و آخر هر زیرشبکه (Network و Broadcast) قابل استفاده نیست.
۹. Static IP چیست و کاربرد آن در دوربین مداربسته تحت شبکه
Static IP یعنی IP ثابت برای یک دستگاه (دوربین یا NVR).
کاربرد: مطمئن شدن از اینکه دوربین همیشه همان آدرس را دارد.
مثال: دوربین اصلی فروشگاه همیشه 192.168.1.10
۱۰. Gateway چیست؟
Gateway در شبکه، مسیری است که دستگاهها از طریق آن به شبکههای دیگر متصل میشوند.
مثال: اگر دوربین بخواهد از شبکه محلی به اینترنت وصل شود، Gateway را استفاده میکند.
معمولاً اولین IP قابل استفاده در شبکه (192.168.1.1) است.
۱۱. مثال عملی برای دوربین مداربسته تحت شبکه بدون رادیو
سناریو:
10 دوربین تحت شبکه 4 مگاپیکسل
هر دوربین به یک سویچ متصل است
سویچ به NVR متصل است
آدرسدهی IP:
شبکه: 192.168.1.0/24
Gateway: 192.168.1.1
NVR: 192.168.1.2
دوربینها: 192.168.1.10 تا 192.168.1.19
Subnet Mask: 255.255.255.0
Broadcast: 192.168.1.255
توضیح: هر دستگاه باید IP ثابت داشته باشد، اگر IP تکراری باشد، اتصال قطع میشود و دوربینها از NVR حذف میشوند.
۱۲. مثال عملی برای دوربین مداربستهIP با رادیو (Point-to-Point)
سناریو:
۱۰ دوربین 4 مگ
دوربینها → سویچ → رادیو (انتقال بیسیم) → رادیو دوم → سویچ → NVR
آدرسدهی IP:
شبکه دوربینها: 192.168.10.0/24
Gateway: 192.168.10.1 (رادیوی محلی)
دوربینها: 192.168.10.10 تا 192.168.10.19
شبکه رادیو به NVR: 192.168.20.0/24
Gateway: 192.168.20.1
NVR: 192.168.20.2
Subnet Mask: 255.255.255.0
Broadcast دوربینها: 192.168.10.255
Broadcast شبکه رادیو: 192.168.20.255
توضیح: برای اینکه دوربینها بتوانند از طریق رادیو با NVR ارتباط برقرار کنند، Static Route یا NAT در رادیو باید تنظیم شود.
نکات کلیدی
هر دستگاه در شبکه باید IP منحصر به فرد داشته باشد
IP اول شبکه و آخر (Broadcast) قابل استفاده نیست
Subnet Mask مشخص میکند چه تعداد هاست میتوان در شبکه داشته باشیم
Static IP برای دوربین و NVR ضروری است
Gateway برای اتصال بین شبکهها یا اینترنت لازم است
اگر شبکه بزرگ باشد، میتوان Subnet ساخت و شبکه را تقسیم کرد
MAC آدرس در شبکه دوربین مداربسته تحت شبکه
۱. MAC آدرس چیست؟
MAC (Media Access Control) Address یک شناسه منحصر به فرد و ثابت برای هر دستگاه شبکه است.
طول: 48 بیت
فرمت: شش بخش دو رقمی هگزادسیمال، مثال:
00:1A:2B:3C:4D:5E نکته مهم: برخلاف IP که قابل تغییر است، MAC آدرس توسط سازنده در کارت شبکه یا دوربین تعریف میشود و ثابت است.
۲. کاربرد MAC آدرس
شناسه منحصر به فرد هر دستگاه:
هر دوربین، کامپیوتر، سویچ یا رادیو یک MAC منحصر به فرد دارد.
ارتباط داخلی در شبکه LAN:
وقتی داده بین دستگاهها منتقل میشود، کارت شبکه از MAC آدرس برای ارسال بستهها به دستگاه صحیح استفاده میکند.
کنترل دسترسی به شبکه (Access Control):
میتوان با لیست سفید MAC فقط به دستگاههای مشخص اجازه اتصال داد.
ردیابی و عیبیابی:
با MAC میتوان فهمید کدام دستگاه در شبکه پاسخ نمیدهد یا تداخل دارد.
۳. کجا استفاده میشود؟
سوییچها: ارسال بستهها به دستگاه مشخص با MAC
روترها و اکسس پوینتها: کنترل دسترسی و NAT
دوربینها: برای شناسایی اولیه در شبکه و اتصال به NVR (در کنار IP)
نکته: MAC تنها در سطح لایه ۲ شبکه (Data Link) استفاده میشود، در حالی که IP در لایه ۳ (Network) است.
۴. چگونه MAC آدرس را پیدا کنیم؟
روی دوربین یا کارت شبکه: اغلب روی برچسب نوشته شده
از طریق نرمافزار دوربین: در بخش تنظیمات شبکه
با کامپیوتر یا سویچ: فرمان
arp -aیا در تنظیمات کارت شبکهبا ابزار شبکه مانند Advanced IP Scanner یا نرمافزار NVR
۵. آیا دوربینها با IP یا MAC کار میکنند؟
دوربینهای IP تحت شبکه برای شناسایی و انتقال تصویر به هر دو نیاز دارند:
MAC: شناسایی فیزیکی دستگاه در شبکه
IP: ارتباط منطقی و مسیریابی دادهها به NVR
نکته مهم: بدون IP نمیتوان تصویر را به NVR ارسال کرد مگر در شبکه محلی خاص که از DHCP یا ابزار اختصاصی سازنده استفاده شود.
۶. آیا میتوان بدون IP سیستم را راه اندازی کرد و تصویر داشت؟
در شبکه LAN بسیار محدود و با ابزار خاص:
بعضی دوربینها نرمافزار اختصاصی دارند که با MAC آدرس دستگاهها را پیدا میکند.
ولی برای مدیریت، ضبط و اتصال چند دوربین به NVR، IP الزامی است.
نتیجه: برای سیستم واقعی تحت شبکه با NVR و چند دوربین، IP ضروری است.
۷. تنظیم MAC آدرس در دوربین
اغلب ثابت است و توسط کارخانه تعریف میشود
در برخی دوربینها میتوان MAC را تغییر داد (MAC Clone)
در سوئیچها یا اکسس پوینتها میتوان بر اساس MAC محدودیت دسترسی یا VLAN تعریف کرد.
۸. سناریو عملی با MAC و IP
سناریو ساده بدون رادیو:
۳ دوربین تحت شبکه، یک NVR، یک سوئیچ
شبکه LAN:
192.168.1.0/24
| دستگاه | IP | MAC |
|---|---|---|
| دوربین ۱ | 192.168.1.10 | 00:1A:2B:3C:4D:5E |
| دوربین ۲ | 192.168.1.11 | 00:1A:2B:3C:4D:5F |
| دوربین ۳ | 192.168.1.12 | 00:1A:2B:3C:4D:60 |
| NVR | 192.168.1.2 | 00:1A:2B:3C:4D:61 |
قدمهای اتصال:
هر دوربین را با کابل به سوئیچ وصل کنید
سوئیچ را به NVR وصل کنید
روی NVR، اسکن شبکه را انجام دهید
دوربینها توسط IP و MAC شناسایی میشوند
NVR شروع به دریافت تصویر از IP هر دوربین میکند
توضیح: حتی اگر IP تغییر کند، MAC ثابت است و NVR میتواند دستگاه را شناسایی، ولی برای دسترسی واقعی و ارسال تصویر، IP لازم است.
۹. سناریو عملی با رادیو (Point-to-Point)
۲ دوربین به سوئیچ → رادیو ۱ → رادیو ۲ → سوئیچ → NVR
| دستگاه | IP | MAC |
|---|---|---|
| دوربین ۱ | 192.168.10.10 | 00:1A:2B:3C:4D:5E |
| دوربین ۲ | 192.168.10.11 | 00:1A:2B:3C:4D:5F |
| NVR | 192.168.20.2 | 00:1A:2B:3C:4D:61 |
| رادیو ۱ | 192.168.10.1 | 00:1A:2B:3C:4D:70 |
| رادیو ۲ | 192.168.20.1 | 00:1A:2B:3C:4D:71 |
قدمها:
دوربینها IP ثابت میگیرند
هر رادیو در شبکه خودش Subnet و Gateway تنظیم میکند
ارتباط بین شبکهها با Static Route یا NAT برقرار میشود
NVR تصاویر را دریافت میکند
نکته: MAC دستگاهها برای شناسایی و امنیت مفید است، ولی تصویر بدون IP منتقل نمیشود.
نکات کلیدی درباره MAC و IP در دوربین مداربسته
MAC ثابت است و برای شناسایی فیزیکی دستگاه استفاده میشود
IP برای مسیریابی دادهها و اتصال به NVR ضروری است
بدون IP نمیتوان یک سیستم NVR واقعی با چند دوربین داشت
در شبکههای بزرگ، MAC میتواند برای محدود کردن دسترسی یا امنیت استفاده شود
MAC آدرس دوربینها را میتوان در NVR یا سوئیچ بررسی و مشاهده کرد
تجهیزات شبکه در دوربین مداربسته تحت شبکه
۱. روتر (Router)
روتر دستگاهی است که شبکهها را به هم وصل میکند و دادهها را بین شبکهها مسیریابی میکند.
وظیفه اصلی: ارتباط شبکه داخلی (LAN) با شبکه خارجی یا دیگر زیرشبکهها
همچنین نقش Gateway را دارد.
انواع روتر:
روتر خانگی (Home Router): مناسب شبکههای کوچک با ۱-۲ زیرشبکه.
روتر تجاری / صنعتی: شبکههای بزرگ، VLAN، QoS، مدیریت پهنای باند.
روتر بیسیم (Wireless Router): برای ارتباط دستگاهها از طریق وایفای.
چه زمانی استفاده کنیم؟
وقتی دوربینها در یک ساختمان و NVR در مکان دیگری هستند
یا برای اتصال سیستم دوربین مداربسته به اینترنت
اگر نباشد:
دستگاهها فقط در شبکه محلی LAN میتوانند ارتباط داشته باشند
انتقال تصویر به خارج از شبکه یا اتصال چند زیرشبکه ممکن نیست
۲. سوئیچ (Switch)
سوئیچ دستگاهی برای اتصال چند دستگاه شبکه در یک LAN
بستههای داده را بر اساس MAC آدرس ارسال میکند
انواع سوئیچ:
Unmanaged Switch: ساده، Plug & Play، برای شبکه کوچک و تعداد کم دوربین
Managed Switch: امکانات پیشرفته، VLAN، PoE، کنترل ترافیک، مناسب شبکه بزرگ
نکات:
PoE Switch: برق دوربین را از طریق کابل شبکه تأمین میکند (بدون نیاز به آداپتور جدا)
اگر نباشد:
تعداد دوربینها محدود میشود و اتصال به NVR ممکن نیست
بدون PoE، باید هر دوربین برق جداگانه داشته باشد
۳. کابل شبکه (Ethernet Cable)
انواع کابل:
Cat5e: تا ۱ گیگابیت، مناسب بیشتر سیستمهای CCTV معمولی
Cat6: تا ۱۰ گیگابیت، مناسب شبکههای بزرگ یا پهنای باند بالا
Cat6a/Cat7: شبکههای صنعتی یا با مسافت طولانی
چگونه کابل خوب را تشخیص دهیم:
تست فیزیکی: کابل نرم، بدون خمهای شدید، روکش استاندارد
تست شبکه: با تستر کابل، تست اتصال و کیفیت سیگنال
۴. سوکت شبکه
انواع سوکت:
RJ45 استاندارد برای کابلهای شبکه
استاندارد سوکت زدن:
T568A و T568B
هر دو استاندارد هستند، اما هر شبکه باید یک استاندارد یکسان داشته باشد
روش سوکت زدن:
کابل را از روکش جدا کنید
رشتهها را مرتب و بر اساس رنگ مرتب کنید (A یا B)
وارد سوکت RJ45 کنید
با ابزار پرس (Crimp) پرس کنید
نکته: اشتباه در ترتیب رنگ باعث قطع ارتباط یا کاهش سرعت شبکه میشود
۵. سناریوی عملی تجهیزات دوربین مداربسته IP
سناریو:
10 عدد دوربین مداربسته IP
NVR مرکزی
سوئیچ PoE برای تغذیه دوربینها
روتر برای اتصال به شبکه یا اینترنت
کابل Cat6 استاندارد
سوکت RJ45 طبق T568B
نقشه اتصال:
دوربینها → کابل Cat6 → سوئیچ PoE → روتر → NVR
قدم به قدم عملکرد:
هر دوربین با کابل به سوئیچ PoE متصل میشود → برق و داده همزمان منتقل میشوند
سوئیچ دادهها را به NVR هدایت میکند
روتر در صورت نیاز، دسترسی به اینترنت یا شبکه دوم را فراهم میکند
NVR تصاویر دوربینها را ذخیره و نمایش میدهد
اگر یکی از تجهیزات خراب شود:
دوربینها تصویر نمیدهند: کابل یا دوربین خراب است
یک دوربین وصل نمیشود: بررسی کابل و سوکت آن
NVR هیچ تصویری نمیگیرد: سوئیچ یا روتر مشکل دارد
ارتباط اینترنت قطع شد: روتر خراب است
چگونه متوجه شویم کدام دستگاه خراب است:
LED دستگاهها: بیشتر سوئیچ و دوربینها دارای چراغ وضعیت هستند
Ping کردن IP دوربینها: بررسی ارتباط شبکه
تستر کابل: بررسی کابل و سوکت
نرمافزار NVR: نشان میدهد کدام دوربین Offline است
جمعبندی تجهیزات شبکه در سیستم دوربین مداربسته IP:
| دستگاه | کارکرد اصلی | نکات مهم |
|---|---|---|
| روتر | مسیریابی بین شبکهها، Gateway | برای اتصال چند زیرشبکه یا اینترنت |
| سوئیچ | اتصال چند دوربین، PoE | Managed یا Unmanaged |
| کابل شبکه | انتقال داده و برق (PoE) | Cat5e/Cat6، کیفیت کابل مهم |
| سوکت RJ45 | اتصال کابل به دستگاه | T568A یا T568B استاندارد |
نحوه اتصال دوربین مداربسته IP به NVR؟
۱. بررسی اتصال فیزیکی
اگر NVR دارای پورت PoE است، کافی است کابل شبکه را از دوربین به پورت PoE وصل کنید. دستگاه بهصورت خودکار IP اختصاص میدهد و تصویر را شناسایی میکند.
اگر پورت PoE ندارد، باید دوربینها را از طریق سوئیچ شبکه به NVR متصل کنید.
۲. بررسی تنظیم IPها
همه تجهیزات (دوربینها، NVR، کامپیوتر) باید در یک رنج IP باشند.
مثال:
NVR → 192.168.1.100
Camera 1 → 192.168.1.101
Camera 2 → 192.168.1.102
Gateway → 192.168.1.1
اگر IPها در رنج متفاوت باشند، NVR نمیتواند دوربینها را پیدا کند.
۳. افزودن دوربین به NVR
وارد منوی Camera Management یا Remote Device در NVR شوید.
روی گزینه Add کلیک کنید.
IP، پورت (معمولاً 8000 یا 37777)، نام کاربری و رمز دوربین را وارد کنید.
بعد از تأیید، در لیست آنلاین، تصویر باید نمایش داده شود.
۴. تست اتصال
از بخش Live View تصویر را بررسی کنید.
در صورت عدم تصویر، پینگ IP را از NVR یا کامپیوتر تست کنید.
۵. رفع خطاهای متداول
| خطا | علت | راهحل |
|---|---|---|
| Offline | IP اشتباه یا پورت مسدود | بررسی IP و تنظیم پورت صحیح |
| Invalid Password | رمز اشتباه دوربین | ورود مجدد رمز صحیح |
| Not Enough Bandwidth | سرعت شبکه پایین | استفاده از کابل Cat6 یا سوئیچ گیگابیتی |
نکات حرفهای
اگر چند برند مختلف (مثلاً هایکویژن و داهوا) دارید، از پروتکل ONVIF برای ارتباط استفاده کنید.
حتماً IP هر دوربین را ثابت (Static) تنظیم کنید تا بعد از خاموشی تغییر نکند.
در شبکههای بزرگ، بهتر است از سوئیچ PoE مدیریتی برای کنترل ترافیک استفاده شود
سناریوی کامل:10 عدد دوربین مداربسته IP در 5 نقطه محیط کارگاه
۱. مشخصات شبکه اصلی
رنج IP: 192.168.1.0/24
Subnet Mask: 255.255.255.0
تعداد IP قابل استفاده: 254 (192.168.1.1 تا 192.168.1.254)
Gateway (روتر یا رادیو مرکزی): 192.168.1.1
آدرس شبکه: 192.168.1.0
آدرس Broadcast: 192.168.1.255
توضیح:
آدرس شبکه: برای شناسایی کل شبکه استفاده میشود (192.168.1.0)
آدرس Broadcast: برای ارسال پیام همزمان به همه دستگاههای شبکه (192.168.1.255)
IP ها بین 192.168.1.1 تا 192.168.1.254 قابل استفاده هستند.
۲. تجهیزات شبکه دوربین مداربسته IP و نقش آنها
| دستگاه | نقش در شبکه | توضیح دقیق |
|---|---|---|
| دوربین IP | تولید تصویر و ارسال به NVR | هر دوربین باید IP منحصر به فرد داشته باشد. دوربینها را به سوئیچ محلی متصل میکنیم. |
| سوئیچ محلی (Switch) | اتصال دوربینها در همان نقطه | یک سوئیچ در هر نقطه قرار میگیرد و دو دوربین به آن وصل میشوند. سوئیچ بستهها را مدیریت و به رادیو میفرستد. |
| رادیو (Radio) | انتقال تصویر بدون کابل بین نقاط و محل NVR | هر دو دوربین از یک سوئیچ به یک رادیو متصل میشوند. رادیو گیرنده در محل NVR همه را جمع میکند. |
| سوئیچ مرکزی | اتصال رادیو گیرنده به NVR | بستههای داده را بین رادیوها و NVR مدیریت میکند. |
| NVR | مدیریت و ذخیره تصاویر | همه دوربینها با IP به NVR متصل میشوند. IP های دوربین و NVR باید در یک شبکه باشند. |
| مودم/روتر | اتصال به اینترنت برای مدیریت از راه دور | امکان دسترسی به تصاویر از راه دور را فراهم میکند. |
۳. اختصاص IP ها به تجهیزات
| دستگاه | IP پیشنهادی | توضیح |
|---|---|---|
| رادیو مرکزی (Gateway) | 192.168.1.1 | مسیر خروجی شبکه به اینترنت |
| NVR | 192.168.1.100 | مدیریت تمام دوربینها |
| سویچ مرکزی | 192.168.1.2 | مدیریت بستهها در شبکه |
| دوربین ۱، نقطه ۱ | 192.168.1.10 | Static IP |
| دوربین ۲، نقطه ۱ | 192.168.1.11 | Static IP |
| دوربین ۱، نقطه ۲ | 192.168.1.12 | Static IP |
| دوربین ۲، نقطه ۲ | 192.168.1.13 | Static IP |
| … | … | … |
| دوربین ۲، نقطه ۵ | 192.168.1.19 | Static IP |
| رادیو گیرنده | 192.168.1.3 | اتصال همه رادیوهای فرستنده به NVR |
توجه: همه IP ها باید یکتا باشند و در رنج 192.168.1.1 تا 192.168.1.254 قرار بگیرند. IP های شبکه و Broadcast استفاده نمیشوند.
۴. تقسیم شبکه و Subnet
Subnet Mask: 255.255.255.0 → شبکه کلاس C
تعداد کل IP ها: 256 → از 0 تا 255
0: آدرس شبکه → قابل استفاده نیست
1 تا 254: قابل استفاده برای دوربین، NVR، رادیو و سوئیچ
255: Broadcast → قابل استفاده نیست
فرمول محاسبه تعداد هاستها در Subnet:
تعداد هاستها=2(32−تعداد بیتهای Subnet)−2text{تعداد هاستها} = 2^{(32 – text{تعداد بیتهای Subnet})} – 2تعداد هاستها=2(32−تعداد بیتهای Subnet)−2
مثال: /24 → 32 – 24 = 8 → 2^8 – 2 = 254 هاست قابل استفاده
۵. نحوه ارتباط تجهیزات دوربین مداربسته تحت شبکه
هر دو دوربین در یک نقطه به سوئیچ محلی وصل میشوند.
سوئیچ به رادیو فرستنده وصل میشود.
رادیو فرستنده با رادیو گیرنده در محل NVR ارتباط دارد.
رادیو گیرنده به سوئیچ مرکزی و سپس به NVR متصل است.
NVR تصاویر همه دوربینها را در یک شبکه جمعآوری و مدیریت میکند.
Gateway (192.168.1.1) برای دسترسی به اینترنت و مدیریت از راه دور استفاده میشود.
نکته مهم: همه دستگاهها در یک رنج IP هستند، بنابراین شبکه ساده و مدیریت آن آسان است.
۶. نکات کاربردی برای راهاندازی
همه IP ها را Static تنظیم کنید تا NVR همیشه بتواند دوربینها را شناسایی کند.
آدرس شبکه و Broadcast را استفاده نکنید.
اگر IP مشترک باشد، تداخل ایجاد میشود و دوربینها قطع میشوند.
بهترین کابل شبکه: Cat5e یا Cat6
بررسی کابل و سوکت: استفاده از تستر کابل شبکه برای اطمینان از صحت اتصال.
رادیوها باید روی کانال مشترک و بدون تداخل کار کنند.
۷. مزیت استفاده از یک رنج IP واحد
سادهتر برای تازهکارها
همه دستگاهها در یک شبکه و Subnet هستند
نیازی به ایجاد چند شبکه و تنظیم رادیوها برای رنجهای مختلف نیست
مدیریت NVR راحت و بدون مشکل است
اگر میخواهید آموزشهای بیشتری درباره تنظیم شبکه و عیبیابی سیستمهای امنیتی ببینید، حتماً سری به بخش مقالات بزنید.




